• RENOVEREN ALS TOEGEPAST SOCIAL DESIGN

    Leestijd: 6 – 8 minuten, door Lucas Bakker

    Renoveren begint bij de bewoners. Zo niet, dan zal er nooit voldoende draagvlak ontstaan voor de gigantische opgave om zeven miljoen woningen voor 2050 te verduurzamen. Dit draagvlak krijg je alleen door bewoners inbreng te geven in het verduurzamingsproces. Succesvolle verduurzaming is dan ook alleen mogelijk op het raakvlak tussen technische, financiële, en sociale factoren. In dit artikel zou ik die sociale kant van renoveren willen bespreken, dat zich vaak vertaald in bewoner- en buurt participatie. Maar wat betekent deze participatie nou eigenlijk bij het renoveren van je woning? En wat zijn de verschillende rollen van participatie in het verduurzamingsproces? Wanneer gaat bewonersparticipatie goed? En wanneer juist niet? Deze vragen heb ik onderzocht en ik ben tot de conclusie gekomen dat renoveren eigenlijk een toegepaste vorm van Social Design is!

    Lees meer
  • Eén integrale aanpak geschikt voor 14.000 buurten

    Leestijd: 8 – 10 minuten, door Yuri van Bergen & Haico van Nunen

    Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het terugbrengen van de CO2-uitstoot in de gebouwde omgeving. Op dit moment vertalen zij hiervoor hun warmtevisie naar concrete wijkplannen. En direct wordt al duidelijk dat de capaciteit om de maatregelen fysiek uit te voeren ontbreekt. Bedenk dat het om een integrale wijkaanpak gaat waarbij naast verduurzamen ook andere nieuwe thema’s zoals biodiversiteit, energiearmoede en klimaatadaptatie op de agenda staan. Dit komt ook nog bovenop bestaande uitdagingen zoals de beschikbaarheid en de betaalbaarheid van het wonen en de afnemende leefbaarheid in vele buurten. 

    Om het tempo van de verduurzaming op te kunnen voeren hebben we alle denk- en doe-kracht nodig om zowel gelijktijdig de vraag naar, als het aanbod van slimme renovatieproducten snel en doeltreffend te organiseren. Het ordenen en groeperen van zowel de woningvoorraad als de gebruikersdoelgroep kan ons hierbij helpen. Er zijn diverse bewezen methoden om dat te doen. Om deze omvangrijke opgave te realiseren probeert eenieder het gat te verkleinen tussen het microniveau van de individuele eigenaar-bewoner en het macroniveau van de overheid en de markt. Dé plek om die brug te slaan is de buurt.

    Lees meer
  • HOE MEER OPDRACHTGEVERS, HOE INGEWIKKELDER DE RENOVATIE

    Leestijd: 6 – 7 minuten, door: Yuri van Bergen

    Steeds meer mensen beginnen rekening te houden met het milieu bij de keuze voor producten en diensten. Er wordt gekozen voor een duurzame bank, een groen energiecontract en lokale producten. Ieder op zijn eigen manier en tempo. Natuurlijk kan alles duurzamer en sneller maar laten we niet vergeten dat slechts enkele jaren geleden deze keuze er nog niet eens was!  

    Ook binnen de werelden van de bouw en de volkshuisvesting is het afgelopen jaar veel geschreven en geroepen over duurzaamheid. Dit vind ik een fantastische ontwikkeling, maar voor mij blijft de vraag of deze ook aansluit bij de grootste opgave die Nederland kent: de verduurzaming van de bijna 5 miljoen woningen in particulier bezit. Want als ik als professional in de gebouwde omgeving om me heen kijk is het voornamelijk de nieuwbouw die pronkt met haar duurzame resultaten. En laat nu juist deze opgave geen bijdrage leveren aan het besparen van CO2 uitstoot in gebouwde omgeving. Sterker nog: het zou fantastisch zijn als de huidige nieuwbouwproductie van 160 woningen per dag in ieder geval de opgave voor de gebouwde omgeving niet groter maakt. De werkelijke opgave waar onze kersverse minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening voor staan is het verduurzamen van duizend bestaande woningen per dag.

    Lees meer
  • Een olifantenpaadje voor eigenaar-bewoners

    Leestijd: 6 – 8 minuten, door: Yuri van Bergen

    Iedere zaterdagochtend maak ik een lange wandeling vanuit thuis, op en neer tussen twee dorpjes. Ik volg dan een klein kronkelig riviertje dat door verschillende natuurgebieden loopt. Hiermee ben ik begonnen tijdens de eerste lockdown maar de herhaling is me goed bevallen. Voor een beetje variatie op de route wandel ik wekelijks willekeurig aan beide kanten van het riviertje. Hierbij maak ik graag gebruik van de vele olifantenpaadjes die enkele vaste routepaden op natuurlijke wijze met elkaar verbinden. Ik zie nooit iemand tijdens deze wandelingen, maar toch blijken er gedurende de week vele wandelaars te zijn die samen met mij hetzelfde pad gebruiken. Want groen groeit er niet op deze wandelstroken. Lopend over deze paden gingen vorige week mijn gedachten terug naar 2007, het jaar dat minister Vogelaar haar lijst van prachtwijken publiceerde. In datzelfde jaar begon ik samen met enkele collega’s aan het verhalen over en werken aan een nieuw olifantenpaadje: het pad voor de particuliere woningeigenaar.

    Lees meer
  • De prijs van grootschalig renoveren

    Leestijd: 6 – 8 minuten, door: Yuri van Bergen

    Op heel veel plaatsen is men bezig met het op gang brengen van de gewenste verduurzaming van de bestaande gebouwde omgeving. Er zijn pilots uitgezet. Initiatieven vanuit de buurten worden gestimuleerd. Maar alleen het plaatsen van PV-panelen en na-isolatie komen als maatregelen tot nu toe van de grond. Werkelijke duurzame verbeteringen van met name het particuliere woningbestand komen niet verder dan enkele experimenten. Renoveren is dan ook complex. Aan de ene kant is het voor de professionele (sociale) woningeigenaar al niet eenvoudig om een woning te verduurzamen, laat staan voor individuele woningeigenaren. Je weet niet wat je hebt. Je begrijpt niet naar welke ambitie je toe moet of wilt en bij wie je moet zijn voor een betaalbaar en kwalitatief goed verbetervoorstel. Voor de markt geldt aan de andere kant dat men een renovatieaanbod aan het ontwikkelen is om die verduurzaming mogelijk te maken. Men kan echter geen afzetmarkt vinden voor hun product.

    De conclusie is voor mij persoonlijk kraakhelder: vraag en aanbod komen niet uit zichzelf bij elkaar.

    Lees meer