• 20/05/2020

    OVERPEINZING: DE ONBEKENDE ONBEKENDEN

    Leestijd: 3 -4 minuten, door: Yuri van Bergen

    De wereld is onder aanvoering van nieuwe duurzame doelstellingen (COP Parijs, NL klimaatakkoord) langzaam begonnen aan een enorme transitie. De eerste resultaten hiervan worden in nieuwe thema’s zoals circulariteit en integrale samenwerkingen zichtbaar, ook in de sector van de gebouwde omgeving. Terwijl traditionele uitdagingen zoals de betaalbaarheid van het wonen en het creëren van bewustwording over de noodzaak van deze transitie er ook nog steeds zijn. Eén van de urgente problemen, met een nog nooit vertoonde omvang, is het CO2-neutraal maken van de Nederlandse woningvoorraad. Die renovatieopgave zal snel richting moeten krijgen en betaalbaar ingevuld moeten worden waarna pas mag worden gesproken over een versnelling. Als oplossingsrichting voor deze ambitie is gekozen voor het stimuleren van de ontwikkeling van een industrieel renovatieaanbod op grotere schaal dan ooit tevoren. Om deze ambitie waar te maken moet de vraag zoveel mogelijk collectief in de markt gezet worden. Uiteindelijk moeten zo binnen de kaders van de verduurzamingsopgave voor de gebouwde omgeving jaarlijks meer dan 200.000 woningen duurzaam worden gerenoveerd. Een opgave waar voldoende tijd voor is, mits we met elkaar geen planningsfouten meer maken. Rekenkundig is de verduurzaming van de gebouwde omgeving een begrijpbare oplossing voor een complex probleem. In Nederland staan bijna 8 miljoen woningen die bij beschouwing veel op elkaar lijken. Als je vanuit Alkmaar op familiebezoek gaat in Maastricht dan valt dit met je eigen ogen te zien: overal lijken Nederlandse wijken relatief veel op elkaar. Dus wanneer we één duurzame oplossing voor al deze woningen bedenken die ook nog eens betaalbaar én mooi is dan rest er enkel nog de vraag: hoeveel woningen we per dag kunnen aanpakken? Deze redenatie klinkt logisch, maar is deze daarmee ook waar (1)?

    Lees meer
  • 01/05/2020

    De zoektocht naar circulariteit in de (renovatie) praktijk

    Leestijd: 5 – 6 minuten, door: Pieter Deijkers

    In de afgelopen jaren zijn we bestookt met termen als ‘Nul-Op-de-Meter’, ‘Energie-neutraal’ en ‘CO2-neutraal’. De noodzaak tot verduurzaming en CO2 besparing lijkt bij iedereen te zijn doorgedrongen. Nu deze termen voor verduurzaming en aandacht voor energie bij iedereen in de vocabulaire zijn opgenomen is het tijd voor de volgende uitdaging: Circulariteit. Hoewel het begrip bij veel mensen nog nieuw klinkt en vraagtekens oproept, duikt circulariteit steeds vaker op aan zowel de vraagzijde (vastgoedeigenaren) als aan de aanbodzijde (marktpartijen) van de renovatiemarkt.

    Het begrip circulariteit staat niet op zichzelf en is eigenlijk niets meer dan een logische volgende stap van de verduurzaming die is ingezet. In 1987 riep de VN-commissie Brundtland al op tot duurzame ontwikkeling en omschreef dat als volgt: “Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen” (1). In 2002 schreven William Mc Donaugh en Michael Braungart het boek ‘Cradle to Cradle, Afval= voedsel’ en legden de ambitie een lat hoger dan de commissie Brundtland: “het voorzien in onze eigen noden en de toekomstige generaties van meer mogelijkheden voorzien” (2). Veel opdrachtgevers hebben voor zichzelf al handvatten en werkwijzen ontwikkeld om bij de energietransitie ook te sturen op duurzaam materiaalgebruik. Denk hierbij aan programma’s als ‘The Natural Step’. Een logische volgende stap op verduurzaming is dan ook de transformatie naar een circulaire economie: “In een circulaire economie bestaat geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. Het afval is de nieuwe grondstof.” (3)

    Lees meer
  • 16/04/2020

    Het idee van Mobiele Buurtfabrieken

    Leestijd: 11 – 13 minuten, door: Yuri van Bergen

    Het is geen toeval dat ik in 2007 door de BouwhulpGroep uit een van de succesvolste woningbouwfabrieken in Nederland ben gehaald. Zij waren namelijk al sinds begin jaren negentig betrokken bij de eerste nationale onderzoeken naar het verduurzamen van bestaande woningen. Als overall programmaleider werkten ze hierbij samen met bijna duizend onderzoekers aan de verkenning van de opgave die vandaag de dag werkelijkheid is geworden. Deze opgave luidt: hoe gaan we al die woningen die op hetzelfde moment zijn gebouwd straks allemaal gelijktijdig renoveren zonder vooraf te weten wat de vraag op dat moment zal zijn? (bron 1). Na jaren systematisch onderzoek naar dit vraagstuk hebben we een methode ontwikkeld waarbij de kwaliteit van de woningvoorraad slim in kaart kan worden gebracht en waarbij een substantiële omvang snel voorzien kan worden van een passende kwaliteitsverbetering met beperkte middelen. Deze methodiek is reeds op meer dan tienduizenden woningen gedemonstreerd in opdracht van vele woningcorporaties. De naam van deze methodiek: Component Renovatie. Na tientallen jaren van denken is er een nieuwe vraag ontstaan. Hoe gaan we deze methode opschalen? Het antwoord bleek achteraf eenvoudiger te zijn dan gedacht. We zijn in 2007 gewoon begonnen met het samen met de koplopers te doen! (bron 2)

    Lees meer
  • 03/04/2020

    Micro-wonen in tijden van Corona

    Leestijd: 4 – 5 minuten, door: Thijs van Tetering

    Een vervolg op ‘Willen we echt zo klein wonen?’; een serie over plattegronden

    Momenteel zit het merendeel van Nederland slechts voor de helft netjes gekleed te skypen aan de keukentafel. En misschien wordt zelfs de studeerkamer nu eens daadwerkelijk gebruikt waarvoor deze tijden geleden is ingericht. Voor de meerkamer bezitters onder ons valt deze bizarre situatie, in ieder geval deze eerste weken, nog wel te bolwerken. Maar een deel van ons zit praktisch opgesloten in een luxe ‘city-loft’ van minder dan 50 m2 waarin het toch lastig thuiswerken blijkt als beide bewoners tegelijkertijd een video call moeten plegen. Mogelijk kunnen we deze corona-crisis aangrijpen om deze nieuwe woonvormen, met steeds krappere plattegronden, nog eens kritisch te beschouwen. Want de bewoners van deze micro-appartementen hebben (minimaal) de komende vier weken in feite hun eigen micro-lab!

    Lees meer
  • 07/02/2020

    HERHALING FACILITEERT VERSNELLING

    Leestijd: 6 – 8 minuten, door: Laurens Talsma

    Verduurzamen van woningen…dan denk je aan isoleren en een installatie die geen gas verbruikt. Isoleren is tegenwoordig redelijk eenvoudig, de stap naar gasloos is complexer en heeft meer tijd nodig om tot innovatieve én betaalbare oplossingen te komen. De vraag is echter niet zozeer wát we moeten doen om te verduurzamen, maar meer hóe krijgen we dat in 30 jaar tijd voor elkaar bij 7,8 miljoen woningen? Het meest gegeven antwoord: we moeten versnellen… van 1000 (hoogniveau) renovaties per jaar naar 1000 renovaties per dag. De corporatiesector wordt daarbij aangewezen als startmotor voor deze versnelling. Want met circa 2,3 miljoen woningen vertegenwoordigen ze schaal. Met als bijkomende voordelen dat deze woningen zijn verdeeld over ‘slechts’ 300 eigenaren en dat in de sector ‘in principe’ de financiële middelen aanwezig om het daadwerkelijk te gaan doen.  Iets wat bij de particuliere sector minder vanzelfsprekend is. Dus corporaties: gaan jullie maar als eerste versnellen! “Oké, die handschoen willen we wel oppakken, maar eehhhh hoe…?”

    In dit artikel ga ik niet op zoek naar het passende antwoord. Ik wil ingaan op de huidige praktijk van onderhoud en renovatie binnen de corporatiesector, om middels een beschouwing kansen te benoemen die kunnen bijdragen aan de gewenste versnelling en zo duidelijk te maken hoe van start te gaan.

    Lees meer
    • Vorige
    Volgende